اختلال سوگ چیست و چه علائم و خطراتی دارد؟ - وبلاگ انجمن ما

به گزارش وبلاگ انجمن ما، فیلم درباره اشمیت با هنرنمایی جک نیکلسون را دیده اید؟ داستان زندگی مردی 66 ساله، بازنشسته بیمه، که اخیرا همسرش را از دست داده و حالا که باید تازه از حمام آفتاب در کنار ساحل لذت ببرد، زندگیش در یک سراشیبی قرار می گیرد. وارن (نقش جک نیکلسون) پس از دهه ها کار بازنشسته شد و متوجه شد که همکارانش خیلی زود او را به فراموشی سپردند. همسر او، هلن، بر اثر سکته مغزی از دنیا می رود. اما زمانیکه او در کمد لباس ها، نامه های عاشقانه بهترین دوستش به همسرش را پیدا می کند، سوگش به خشم تبدیل می شود. فرایند سوگ وارن بسیار پیچیده می شود. هرچیزی که او تا آن زمان درست می پنداشت، خرد می شود. همراه با هویتی که در طول زندگی بر آن باور داشت… او به جستجوی معنا می رود تا اینکه با اندوگو پسری 6 ساله از تانزانیا آشنا شده و او را به فرزندی می پذیرد و با کمک او از مشکلاتش رها می شود.

اختلال سوگ یا سوگ پیچیده چیست؟

از دست دادن کسی که او را دوست می داریم قلب و زندگی ما را از هم می پاشد و گویی همانطور که ما به دنبال راهی برای درک این فقدان هستیم، زمان از پا می ایستد. گریه می کنیم، بیشتر یا کمتر از قبل غذا می خوریم، نمی توانیم بخوابیم و مدام به این فکر می کنیم که پس از این، بدون او چگونه به زندگی ادامه دهیم. همه این ها یک فرایند سوگواری طبیعی است. ما حتی ممکن است به دنبال یک مشاور باشیم تا با درد فقدان خود کنار بیاییم. در واقع سوگ به تنهایی یک اختلال ذهنی نیست. در حالت عادی، بدون کمک مشاور و با گذشت زمان، علائم حاد و تضعیف کننده سوگ تا حد زیادی حل می شوند و ما به زندگی خود ادامه می دهیم.

با این حال، برای برخی افراد، اندوه شدید می تواند جای پای محکمی در زندگیشان پیدا کرده و تبدیل به یک شرایط ناسالم روحی مزمن و ناتوان کننده ای شود که در طول زمان به جای بهتر شدن، بدتر می شود. به این شرایط اختلال سوگ یا سوگ پیچیده گفته می شود. شرایط روانی موجود، عوامل متعدد استرس زا، وابستگی احساسی یا موضوعاتی مثل سوء مصرف مواد می تواند فرآیند سوگواری را پیچیده کند و آن را به یک اختلال به نام اختلال سوگ پیچیده تبدیل کند. در این صورت مداخله روانشناس متخصص ضروری می شود.

اختلال سوگ؛ خطرات و علائم

تقریبا 10 تا 20 درصد افراد داغدیده، واکنش های شدید و بی وقفه ای نسبت به از دست دادن تجربه می کنند که منجر به اختلال سوگ پیچیده می شود و ممکن است نیاز به درمان دارویی و روان درمانی داشته باشند. اغلب در سابقه افراد مبتلا به اختلال سوگ، افسردگی و اضطراب بالینی، وابستگی عاطفی به فرد از دست رفته و اعتیاد به الکل و مواد مخدر مشاهده می شود.

در طول ماه های اول پس از فقدان، علائم و نشانه های اندوه طبیعی و درست مانند علائم اختلال سوگ هستند، اما در طول زمان تداوم پیدا می کنند و بدتر می شوند. اختلال سوگ پیچیده، حالت سوگواری مزمن و بلند مدت است. نشانه های آن عبارتند از:

• تمرکز شدید بر فقدان و یادگار های فرد از دست رفته
• اشتیاق و رنچ شدید نسبت به فرد از دست رفته
• مسائل در پذیرش مرگ فرد
• انزوا یا بی حسی
• احساس تمایل یا شیفتگی نسبت به غم
• عدم توانایی در لذت بردن از زندگی
• افسردگی یا ناراحتی عمیق
• روبرویی با مسائل در زندگی روزمره
• دور شدن از فعالیت های اجتماعی
• احساس پوچی، بی معنایی و بی هدفی
• کج خلقی یا زودرنجی
• عدم اعتماد به دیگران

در مغز فرد سوگوار چه می گذرد؟

فرایند سوگواری غیرقابل پیش بینی است. شرایط تغییرات حال سوگواران، در مراحل مختلف سوگواری، شبیه به یک ماشین بازی پین بال است. حال آن ها از شوک به افسردگی متغیر است و مدام در حال جابجایی. تا زمانی که آن ها بتوانند احساساتشان را با خود حل کنند و معنای فقدان را درک، این فرایند ادامه پیدا می کند. پذیرش به معنای فراموش کردن عزیز از دست رفته نیست. کسی که می پذیرد با اینکه از صمیم قلب دلتنگ فرد از دست رفته است، می داند که افراد دیگری در زندگیش به توجه و محبت او نیاز دارند و برآن می شود تا سوگ پیش آمده را بپذیرد. آن ها به یک تعادل در درون خود دست یافته و اجازه نمی دهند خاطرات مرحوم، کل زندگیشان را تحت الشعاع قرار دهد.

در مقابل، فرد درگیر اختلال سوگ پیچیده واقع شده است که میان حالات متغیر روحی افسردگی و شوک در حال حرکت است. یافته ها نشان می دهند که مغز این افراد نسبت به کسانی که قادر به حل و فصل از فقدان یک عزیز هستند، متفاوت است. به نظر می رسد که تفاوت در سبک سوگواری و ناامیدی از آینده است که مانع از پذیرش کامل غم واندوه پیش آمده می شود.

مبتلایان به اختلال سوگ پیچیده، گذشته را به یاد می آورند و آینده ای بدون حضور فرد از دست رفته را تصور می کنند؛ بنابراین گرفتار ناامیدی نسبت به آینده، هجوم احساسات دردناک و مشغولیت ذهنی با خاطرات فرد متوفی می شوند. این مشغولیت ذهنی شدید باعث می شود که فکر کردن به خاطرات گذشته یا اتفاقاتی در آینده که فاقد حضور متوفی است، برایشان بسیار دردناک باشد. آن ها تنها به گذشته ای با حضور فرد درگذشته می اندیشند؛ برای مثال تولدها، سالگرد ها و غیره؛ و در ادامه تصویر سازی از آینده که اگر او هنوز زنده بود چگونه می شد…

درمان اختلال سوگ پیچیده؛ به سوگواران کمک کنید عزاداری کنند

افرادی که با اختلال سوگ پیچیده دست و پنچه نرم می کنند، به اندازه کافی برای از دست دادن عزیزانشان سوگواری نمی کنند، چرا که آن ها با واقعیت فقدان آن ها روبرو نشده اند. مشغولیت با فرد از دست رفته و دوری از روابط و فعالیت هایی که خارج از این مشغولیت است، به آن ها لذتی ناخودآگاه می دهد که باعث می شود در یک فرایند غم انگیز گیر کنند. آن ها قطعا احساسات دارند، اما احساساتشان بیشتر مبنی بر تمایل به زنده نگه داشتن فرد از دست رفته است تا پذیرش غم فقدان او.

ما می توانیم به فرد مبتلا به اختلال سوگ پیچیده در یک فرآیند سوگواری التیام بخش کمک کنیم. ما باید با تغییر عادات او، این چرخه لذت/درد را بشکنیم. تغییرات فکری، رفتاری و معنایی به فرد مبتلا کمک می کند دست از این تلاش برای حفظ فرد متوفی بکشد و به آینده او امید می بخشد. مسائل سلامتی روحی و روانی مثل اعتیاد باعث پیچیده تر شدن این شرایط می شوند، بنابراین باید به این مسائل نیز به طور همزمان رسیدگی کرد. علاوه بر این، اگر لازم باشد، فرد باید تحت دارودرمانی قرار بگیرد.

شما می توانید به طول خاص، در رابطه با داغدیدگی و سوگ در بچه ها و نحوه مواجهه با آن بیشتر اطلاعات کسب کنید. و اگر سوال یا تجربه ای در زمینه سوگ دارید آن را با ما و سایر مخاطبان وبلاگ انجمن ما در میان بگذارید.